in Sardu:Sa pàgina sighente (106) de sa proa inaùgurala cun s'argumentu[10] 

ISCUMBATAS[7]  SUBRA

REATZIONES DE ÀTZIDU[35]  DESIDRO-ASCÒRBICU[40]  E DUCHETO-GULÒNICU[9][41] 

PRO[50]  MÈDIU DE S'ISPETROSCOPIA INFRA-RUJA (IR) ASSISTIDA MEDIANTE COMPUTER[29]  (tedescu)

presentada pro[50]  Detlef Pagel (naschidu a Hermannstein, Tzircundàriu di Wetzlar (Kreis Wetzlar), Germània)

Giessen in su 1992

est istada iscrita a màchina[49]  e traduida dae s'autore e est istada posta in retze di grandesa mundiale (in su World Wide Web) cun s'aprovu[10]  amistosu de s'autore © 2021.
... Entwurf; draft; progetu (Artìculu in LSC[25] ); ...
Alle rot- und grünfarbenen Wörter sind ungeprüft
All red and green colored words are unproofed
Zeitformen müssen später noch mal geprüft werden (unerledigt)
106

5 Resùmidu[27] 

In custa proa est istadu esaminadu s'ossidatzione e sa ridutzione[23]  de àtzidu[35]  ascòrbicu e de àtzidu[35]  desidro-ascòrbicu[40]  (unu sistema òssidu-ridutzione[8][23] ) comente a sa sabònificatzione[47]  idrolitica de s'àtzidu[35]  desidro-ascòrbicu[40]  (DHA) a s'àtzidu[35]  duchetogulònicu[41]  (DKG). Cun s'agiudu[10]  de sos[30]  paràmetros de sas bandas e de sos[30]  ispetros agatados de norma e de calibbradúra[34]  pro[50]  sas misuratziones infra-rujas[11]  a sas sustàntzias, cussu chi contenent grupos de ligàmines[5]  H–O e C=O, sa metodologia de s'osservatzione[26]  sas reatziones a s'ispetroscopia infra-ruja, comente a s'interpretatzione, ant iscobertu un'apògiu essentziale.

A tale relatzione, sos[30]  problemas de sa tautomeria cheto-ènolica sunt[13C]  itados istudiados in s'atzetil-atzetone[15][46]  e sos[30]  àtzidos[35]  (iso-)ascòrbicos. Annotamala[19] , s'est riveladu[20] , chi sos[30]  balores[38]  de raighina cuadrada de su coefitziente integrale de estintzione de sos[30]  modos de vibratzione[12]  de istiramentu de sos[30]  ligàmines O=C, cale sunt[13C]  proportzionales a sos[30]  cambiamentos[28]  de su momentu de dipolu[41] , si modificaiant[58]  in manera paragonàbile[14]  de s'aplicatzione[6]  de grupos serentes de ligàmines[5] . Su fenòmenu de s'idratatzione de sos[30]  grupos de chetoni at pòdidu èssere sighidu in manera ispetroscòpica[55]  per IR a una molècula simpre (butanale[16] ). Cun àtzidos[35]  desidro-ascòrbicos[40]  in solutzione s'interpretatzione est semper in modu ambiguu a càusa de medas efetos che influentzant. Nointames, sas diferèntzias craras sunt[13C]  aiat istupadu in su setore[1]  de vibratzione de istiramentu H–O e O=C tra[17]  su cristallinu bis-DHA e sa forma de idratatzione de DHA. Chiaramente sa deuteratzione[4][41]  de sos[30]  grupos HO est chessida a bis-DHA. Pro[50]  su protzessu de sa sabònificatzione[47]  de su DHA, sunt[13C]  itados determinados funtzionas dipendentes de temperadura e de pH cun un'energia de ativatzione de 79,3 kJ/mol[24] . Cun s'agiudu[10]  de su tratamentu eletrònicu de datos (TED) ant pòdidu èssere separadu de sas solutziones de D2O[42]  finas tres ispetros istandard infra-rujos, nominale de DHA, de DKG e de una àtera sustàntzia chi assimìgiat comente a su ridutone. Su balore[38]  de pKa de su produtu de sabònificatzione[47]  (su DKG), determinadu cun sa titulatzione de pH e s'ispetroscopia infra-ruja, corrispondet a sos[30]  balores[38]  de pKa connotos pro[50]  àtzidos[35]  òssocarbonicos[2] . Sa formatzione de CO2[22]  in sos[30]  ispetros de pastìllias[54]  podet èssere atribuidu in su DKG chi si descarbossilat[40][43] . Nointames, su DKG est semper in manera cumprida[39]  istàbile in contzentratziones artas in solutzione a 37°C. Sas reatziones de decumpositzione de DKG sunt istadas in manera calitativa esaminados uscentes[53]  de sas solutziones mama de DKG in prus in su setore[1]  neutru[31]  e alcalinu de pH, francu cun s'ispetroscopia infra-ruja cun semper s'ispetrofotometria, s'ispetroscopia di fluorescentza e fintzas s'ispetroscopia di risonàntzia paramagnetica eletrònica (RPE). Sa sustàntzia apo furadu-ruja[18] , isvilupada a su balore[38]  de su pH artu partinde dae DHA gasi comente[32]  de DKG, gaddinosu contra[3]  sas influèntzias aèreas[33] , podet èssere assòtziada cun sos[30]  protzessos chìmicos de radicales lìberos. Est s'agatadu unu signale de RPE, chi indicat unu radicale de R–O.

Est problemàticu, chi sa ridutzione[23]  e s'ossidatzione siant influentzadas[56] dae instabilidades de DHA e DKG. Aici, contzentratziones ecuànimes molares de NADH reduint sceti incumpletu su DHA in sa raja[1]  fisiològica de pH a càusa de sa sabònificatzione[47]  suplementare de su DHA. Su matessi balet pro[50]  ridutziones[23]  cun sas sustàntzias, chi cuntenent su grupu H–S, pro[50]  sa cale domo un'òrdine de reatzione aparente prètzisa a sa sabònificatzione[47]  de DHA est istadu agatadu. Nointames, un'istadu intermèdiu a su cài[59]  sa bera reatzione de ridutzione[23]  de DHA sighit[57], est cumprovadu in manera ispetroscòpica[55]  per IR cun reatziones de grupos H–S.  Diferèntzias ispetroscòpicas infra-rujas craras sunt[13C]  itadas agatadas a reatziones de ossidatzione tra[17]  sos[30]  derivados chi sunt[13C]  isentos o capatzos pro[50]  formare aneddos C(6)–O–C(3).

Nota:Sinònimos sardos:
Sardische Synonyme:
provisorisch (/vorübergehend) noch ital. Synonyme (auch in schwarzer Schrift) (unfertig)
 1)a)b)  raja
setore
 2)  òssocarbonicos
chetocarbonicos
 3)  gaddinosu contra
instàbile in suta de
 4)  deuteratzione
marcatura[48]  isotòpicu cun deuteriu
rimpiatzu isotòpicu cun deuterio
càmbiu isotòpicu cun deuterio
 5)  grupos funtzionales (...)
grupos (...) de ligàmines
 6)a)  de s'aplicatzione
de su càmbiu
de su rimpiatzu
 7)  istùdios subra[21]  [= "studi su" (itl.)]
iscumbatas subra[21]  [= "indagini su" (itl.)]
 8)  sistema òssidu-ridutzione
sistema redox
 9)  ... reaziones de àtzidu[35]  desidro-ascòrbicu[40]  e [de àtzidu[35] ] ducheto-gulònicu[41]  ...
(fakultativ):
... reaziones de àtzidu desidro-ascòrbicu[40]  e [d'àtzidu[35] ] ducheto-gulonicu[41]  ...
Ellisse grammaticale:
... reaziones de àtzidu desidro-ascòrbicu[40]  e ducheto-gulònicu[41]  ...
(fakultativ):
... reaziones d'àtzidu desidro-ascòrbicu[40]  e ducheto-gulònicu[41]  ...
 10)a)b)c)  cun s’ [= "con l’ " (itl.)]
(obsoletu): cun su + vokalanlaut. mask. Nomen
 11)  ... de sos[30]  paràmetros [agatados] de sas bandas e de sos[30]  ispetros agatados de norma e [de sos[30]  ispetros agatados] de calibbradúra[34]  pro[50]  sas misuratziones infra-rujas[11]  ...
Ellisse grammaticale:
... de sos[30]  paràmetros de sas bandas e de sos[30]  ispetros agatados de norma e de calibbradúra[34]  pro[50]  sas misuratziones infra-rujas[11]  ...
Riduzione della proposizione subordinata relativa per participio passato:
... de sos[30]  paràmetros de sas bandas e de sos[30]  ispetros de norma e de calibbradúra[34] , agatados pro[50]  sas misuratziones infra-rujas[11]  ...
 12)  modos de vibratzione
modos de vibrare
 13)  modificaiant
variaiant
 13A)  modificarent
variarent
 13B)  modificados
variados
 13C)  dialektisch/regional:
sunt
funt
 13D)  modificadu
variadu
 14)  in módu paragonàbile
in manera paragonàbile
 15)  in s'acetil-atzetone
in su 2,4-pentandione
 16)  butanale
butiraldeide [itl.; sard??]
butirru[44]  àlde(s)ide (??)
 17)  tra
intre
 18)  sustàntzia [de cussas] ruju rubinu
Ellisse grammaticale:
sustàntzia ruju rubinu [invariabile]
 19)  ancora
annotamala
 20)  at resurtadu
s'est riveladu ["s'" = Kurzform v. Reflexivpronomen "si"]
era ladina
 21)a)  subra
susu
 22)  diòssidu de carbòniu
CO2
 23)a)b)c)d)  ridutzione (s.Lit.)
riduzione (s.Lit.)
 24)  79,3 kJ/mol
79,3 kilo-joule / mole
setanta noe vìrgula tres chilojoules pro[50]  molu
 25)  LSC
Limba Sarda Comuna
 26)  metodologia de s'osservatzione
metodologia pro[50]  osservare
 27)  5 Resùmidu
Capitulu cuintu: Resùmidu
 28)  sas cambiadas
sos cambiamentos
 29)  computer [mask.sg.=pl.]
computera
calcolatore
calculadore
calculadori
carculadori
calchuradori

pensajolu
 30)a)b)c)d)e)
f)g)h)i)j)k)
f)m) 
sardische bestimmte Artikel:
Singular Plural Singular Plural
maskulin feminin
su [für (itl.): "il", "lo"] sos,
is [für (itl.): "i", "gli"]
sa [für (itl.): "la"] sas,
is [für (itl.): "le"]
Anm.: Formen können regional variieren
fem. Artikel "sa" wird vor vokal-Wort "e", "u", "unu" nicht apostrophiert.
 31)  neutrale
neutru
 32)  partinde dae[45]  DHA gasi comente
tantu de DHA cantu
 33)  influèntzias aèreas
influèntzias de àera
 34)  calibbradúra
caribraddura
calibratura
cumpassatura
 35)a)b)c)d)e)f)g) 
divs. sardische Schreibweisen
Singular Plural
àcidu
àssidu
àtzidu
àcidos
àssidos
àtzidos
 36)  giàe
ciàe [= "chiave" (itl.)]
 37)  costoídu
custoidu
 38)a)b)c) 
divs. sardische Schreibweisen
Singular Plural
balore,
valòre,
valoru
balores,
valòres,
valoros
 39)  in manera cumprida
tótu
dessintótu
deunudotu
pèrpere
pérperu
arréu
 40)a)b)c)d)e)f)g)  des-..
dis-..
di-..
 41)  du-..
deu-..
di-..
 42)  abba pesante
àcua pesante
D2O
 43)  DKG chi si descarbossilat
DKG descarbossilante
 44)  botírru (s.Lit.2)
butirru (s.Lit.2, Lit.1)
butiru (s.Lit.2)
bútiru (s.Lit.2)
butirro (s.Lit.2)
buttiru (s.Lit.2)
 45) 
Präp.+best.Artikel
Sardisch Italienisch
a s' all'
a su al,
allo
a sa alla,
alla maniera d(egl)i ...
a is ai,
agli,
alle
a sos ai,
agli
a sas alle
de s' dell'
de su del,
dello
de sa della´
de is dei,
degli,
delle
de sos dei,
degli
de sas delle
dae s'
de s'
dall'
dae su
de su
dal,
dallo
dae sa
de sa
dalla
dae is
de is
dai,
dagli,
dalle
dae sos
de sos
dai,
dagli
dae sas
de sas
dalle
cun s' coll',
con l'
cun su col,
collo
,
con lo
cun sa colla,
con la
cun is coi,
cogli,
colle
,
con li,
con le
cun sos coi,
cogli
,
con li
cun sas colle,
con le
asuba[52]  de su
apitzus[51]  de su
sul,
sullo
asuba de sa
apitzus de sa
sulla
asuba de is
apitzus de is
sui,
sugli,
sulle
in s' nell'
in su nel,
nello
in sa nella
in is nei,
negli,
nelle,
in sos nei,
negli
in sas nelle
pro[50]  s' pell'
pro su pel,
pello

per lo
pro sa pella,
per la
pro is pei,
pegli,
pelle,

per li,
per le
pro sos pei,
pegli,

per li
pro sas pelle,
per le
Anm.: rosafarbene Einträge sind nur noch in der Schrift-Sprache (Literatur) üblich, jedoch in gesprochener Sprache unüblich
 46)  acetone
acétone
acetona
atzetone
axedoni
azetoni
acetoni
 47)a)b)c)d)  sapone-ficatzione
saboni-ficatzione
saboi-ficatzione
saoni-ficatzione
savoni-ficatzione
sabònificatzione
 48)  marcatura
marcadura
marchaddura
malcatura
 49)  iscrita a màchina
dattilografata
 50)  pro
po
 51)  apícius
apitzu
apitzus
 52)  assúa
assuba
assubra
assupra
asua
asuba
asubra
suba
 53)  partinde cun
cumintzende cun
comintzende pro
uscentes de
 54)  mesigheddas
pastìllias
 55)a)  cun s'ispetroscopia infra-ruja
in manera ispetroscòpica per IR
 56) 
isar. Congiuntivu/Conzuntivu: anstatt isar. Indicativu:
chi sa ridutzione e s'ossidatzione siant influentzadas [presento pasivo 3p.pl., dts.Präsens] "chi ... sunt(i)[13C]  influentzadas" [presento pasivo 3p.pl., dts.Präsens (passiv)]
 57)  - Nachdem ich mit viel Mühe die frz. Subjunktiv / Indikativ-Konjugationen ausgearbeitet und danach erkannt habe, dass "que" durch "auquel" zu ersetzen sei, finde ich dazu analog im Sardischen "a su cài" passender als "chi", womit die Korrektur von der Indikativ- zur Konjunktivform wieder rückgängig gemacht wird:
isar. Congiuntivu/Conzuntivu: isar. Indicativu:
chi sa bera reatzione ... sigat [presento attivu 3p.sg., dts.Präsens] "chi ... sighit" [presento attivu 3p.sg., dts.Präsens (passiv)]
 58)  Anm. (DUMMY-Text aus itl.): "modificare" hat Hilfsverb "àere", die Reflexivform "si modificare" hat "èssere":
- Nachdem ich mit viel Mühe die Subjunktiv / Indikativ-Konjugationen (im Französischen) ausgearbeitet und danach erkannt habe, dass die Bedingung, bei einer Negierung "il n'était pas évident que ..." müsse das sogenannte Ergänzungsverb im zugehörigen Nebensatz im Subjunktiv stehen, dort wie auch hier im Sardischen nicht erfüllt ist, wird die Korrektur von der Indikativ- zur Konjunktivform wieder rückgängig gemacht:
isar. Congiuntivu/Conzuntivu: isar. Indicativu:
chi ... si modificarent[13A] [imperfétu (attivu), dts.Präteritum]
oder:
chi sos balores ... fèssint(/ fùssint (/ esserent [=?=conditional]))(i) modificados[13B] [imperfétu passivo ♂, dts.Präteritum]
"chi ... si modificaiant[13]" [imperfétu (attivu) 3.pl., dts.Präteritum]
oder:
"chi sos balores ... fiant modificados[13B] [imperfétu passivu 3.pl.♂, dts.Präteritum (passiv)]
hierzu muss man die Imperfekt/Imperfétu-Form oder die Perfekt/Passàdu/passau (prossimo)-Form auswählen, weil im isar. Congiuntivu/Conzuntivu kein Passàdu/passau remotu existiert (analog z. Esp.+Cat.) bis auf regionale dialektische (Literatur-)Formen scheint der sardische "Passàdu remotu" unüblich/ausgestorben zu sein
"chi ... si modificad... (??)" [itl.Schriftsprache] [passàdu/passau remotu (attivu) 3.pl. [=^= "past historic" (eng.), im "Logudorese"-Dialekt], Präteritum]
oder:
"chi sos balores ... fuint (??) modificados[13B]" [passàdu/passau remotu passivu 3.pl.♂, dts.Präteritum (passiv)]
chi sos balores ... si siant modificados[13B] [passàdu/passau (attivu) ♂, dts.Perfekt]
oder:
chi sos balores ... siant istados modificados[13B] [passàdu/passau passivu ♂, dts.Perfekt]
"chi ... si sunt[13C]  modificados[13B]" [itl.MundSprache ??] [passàdu/passau àteru (attivu) 3.pl.♂ [=^= "present perfect" (eng.)], dts.Perfekt]
oder:
"chi sos balores ... sunt[13C]  istados modificados[13B]" [passàdu/passau àteru passivu 3.pl.♂, dts.Perfekt (passiv)]
 59)  a su cài [msk.Sg.; = "auquel" (frz.) = "to which" (eng.)]

Faédhos giàe[36] ,
faédhos custoidu[37] ,
(keywords):
Detlef, Pagel, Giessen, 1992,
DHA, DKG, NADH, pH, pKa, RPE,
atzetil, atzetone, àtzidu, alcalinu, aneddos, argumentu, ascòrbicu, ativatzione, balore, bandas, bis, butanale, calibbradúra, carboniu, carbonicos, cheto, coefitziente, contzentratzioni, cristallinu, decumpositzione, desidro, deuteratzione, ducheto, dipolu, eletrònica, energia, ènolica, estintzione, fisiològica, fluorescentza, formatzione, fotometria, grupu, gulònicu, h: -, idratatzione, idrolitica, inaùgurala, infraruja, instabilidades, integrale, intermèdiu, interpretatzione, iso, ispetroscopia, ispetru, istàbile, istadu, j: -, k: -, ligàmines, mama, misuratzioni, momentu, neutru, norma, òrdine, osservatzione, ossidatzione, òsso, paramagnetica, paràmetros, pastìllias, produtu, proa, q: -, radicale, raja, reatzione, rédox, ridutone, resùmidu, ridutzione, risonàntzia, sabònificazione, setore, solutzione, tautomeria, temperadura, titulatzione, tz: -, u: -, vibratzione, w: -, x: -, y: -, z: -,
Sito preferito Haftungsausschluss
Flag Counter
© drpagel.de Alle Rechte vorbehalten.