Vokabelsuchhilfe wegen möglicher Anlautmutation | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Ein Sprachschüler weiss nicht alle Regeln zur Anlautmutation. Daher hier eine Übersicht, um bei Suchmisserfolg wegen fehlender Vokabeleinträge im Suchalfabet eine weitere eventuell erfolgreiche Suche vornehmen zu können. Sucht man z.B. "foleciwl" (mit dem Anlaut "f") und findet nichts, dann sollte man im Wörterbuch also noch einmal unter "boleciwl" (mit alternativem Anlaut 1) oder unter "moleciwl" (mit alternativem Anlaut 2) nachschauen (ohne Garantie!): | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Anlaut | Alt. 1 | Alt. 2 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
b | p | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ch | c | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
d | t | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
dd | d | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
f | b | m | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
g | c | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
l | ll [*] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
m | b | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
mh | p | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
n | d | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ng | g | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ngh | c | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
nh | t | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ph | p | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
r | rh | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
th | t | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
_ | g | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Anm.:
|
Nota: |
Geiriau cyfystyron Cymraeg[B6]: Walisische (Wort-)Synonyme: |
B1) | canlynol [Stammform]
ganlynol [=Soft(Mut.) / S.M.] chanlynol [=Hauch(Mut.)/Aspiration(Mut.), H.M. / S.M.] nghanlynol [=Nasal(Mut.) / N.M.] nesaf |
B2) | crynodeb
grynodeb [Soft] chrynodeb [Hauch] |
B3) | cael
caffael caffel |
B4) | ddiamwys
heb amwysedd |
B5) | tudalen [hier: f.♀; auch [Lit.]: m.♂]
dudalen [Soft-Mutation analog z.Bretonischen] |
B6) | y[B8] + Cymraeg =:
y Gymraeg [Soft] |
B7) | Almaeneg
Almaenig (=?= Dialekt ??) |
B8) | bestimmter Artikel:
yr [vor Vokalen (incl. "walis.Vokal" "w" [jedoch nicht vor "we", falls Resultat von soft-mutiertem "gwe"] und "y"), falls nach konsonant. Auslaut] y [vor Konsonanten, falls nach konsonant. Auslaut] 'r [nach vokal. Auslaut (incl. "walis.Vokal" "w" und "y"); es kann auch "yr" anstelle von " 'r" gefunden werden] + "y" erzeugt geschlechtsspezifische Soft-Mutation (analog zum Bretonischen und Kornischen) beim Folgewort (Hauptwort und nachgestelltem Adjektiv, falls vorhanden) [außer bei folgendem Anlaut: "ll’ " / "ll' " oder " ‘rh" / " 'rh"] |
B9) | Präposition:
o + erzeugt Soft-Mutation (= "Treiglad Meddal" (wal.)) beim Folgewort |
B9A) | o[B9] + 'r[B8] =:
o'r + erzeugt geschlechtsspezifische Soft-Mutation beim Folgewort (Hauptwort) |
B9B) | traethawd[B9C] hir
traethawd estynedig traethawd ymchwil traethawd ymchwil doethuriaeth traethawd doethuriaeth traethawd doethurol thesis [f.♀] |
B9C) | traethawd [m.♂ + f.♀: http://geiriadur.ac.uk/gpc/gpc.html ]
traethawd [m.♂: wiktionary] |
B9D) | i[B15] + 'r[B8] =:
i'r + erzeugt geschlechtsspezifische Soft-Mutation beim Folgewort (Hauptwort) |
B9E) | Präposition:
drwy + erzeugt Soft-Mutation (= "Treiglad Meddal" (wal.)) beim Folgewort |
B10) | Präposition:
â [SW] [+keine-Mutation beim Folgewort] [jedoch: B11] efo [NW] [+keine-Mutation beim Folgewort] gyda[B82] [+Hauch-Mutation beim Folgewort] |
B10A) | â[B10] + 'r[B8] =:
â'r + erzeugt geschlechtsspezifische Soft-Mutation beim Folgewort (Hauptwort) |
B11) | Konjunktion:
â [jedoch: B10] + erzeugt Hauch-Mutation beim Folgewort |
B11A) | Konjunktion:
ac [vor Vokalen (incl. "w" und "y"); vor 'sy'[B127]] a [vor Konsonanten außer vor 'sy'] + erzeugt Hauch-Mutation beim Folgewort mit Anlaut "c", "p", "t" |
B11B) | Pronomen / Präverbalpartikel:
a + erzeugt Soft-Mutation beim Folgewort (verb(alnomen)) mit Anlaut "c", "p", "t" |
B12) | pwnc [f.♀, m.♂ ??]
teitl [m.] hawl [m.] pencampwriaeth [f.] enw(i) [..??] |
B13) | astudiaethau
archwiliaethau ymchwiliadau |
B14) | adweithiadau
adweithiau[B14A] [pl.] ôl-weithiadau adwaithau |
B14A) | ad-[B14B] + gwaith =:
adwaith [sg.] |
B14B) | Präposition / Präfix:
ad ad- + erzeugt Soft-Mutation (analog zum Bretonischen und Kornischen) bei dem Folgewort / der Folgesilbe [außer bei folgendem Anlaut: "ll’ " / "ll' " oder " ‘rh" / " 'rh"] |
B15) | Präposition:
i + erzeugt Soft-Mutation (= "Treiglad Meddal" (wal.)) beim Folgewort |
B16) | deugeto[B16A] (??)
daugeto (??) dwygeto (??) |
B16A) | deu[B16B] + ceto =:
deugeto |
B16B) | Zahlwort bzw. Zahlpräfix:
dau [m.♂ Grundform] deu (Vokal-mutierte Form / Umlautung von "dau") dwy [f.♀ Grundform] + erzeugt Soft-Mutation (= "Treiglad Meddal" (wal.)) beim Folgewort |
B16C) | [SOFT-mutiertes Nomen] + gulonig (??) =:
[SOFT-mutiertes Nomen]-ulonig [SOFT-mutiertes Nomen] + gwlonig (??) =: [SOFT-mutiertes Nomen]-wlonig |
B16D) | dau-[B16B] + deg[B53] =:
deuddeg Suffix "dau-" lautet zu "deu-" um + erzeugt Soft-Mutation bei der Folgesilbe ("deg"); [Vergleiche B52] dau-[B16B] + deng[B53] =: deuddeng Suffix "dau-" lautet zu "deu-" um + erzeugt Soft-Mutation bei der Folgesilbe ("deng"); [Vergleiche B52] |
B17) | 1992
mil naw cant a[B11A] naw deg dau [moderne Dezimal-Zählmethode: 1000 + 9*100 + 9*10 + 2] pedwar ar bymtheg cant, a deuddeg[B16D] ar phedwar ugain [traditionelle 15-20-Zählmethode: (4 + 15)*100 + 12 + 4*20] |
B17A) | 106
cant a chwech[B158] [traditionelle und moderne Zählmethode: 100 + 6] |
B17B) | 2017
dwy[B16B] fil[B102] a[B11A] dau[B16B] ar bymtheg |
B17C) | 37°C
trideg saith gradd Celsius[B17G] [moderne Dezimal-Zählmethode: 30 + 7] dau ar bymtheg ar hugain gradd Celsius[B17G] [traditionelle Zählmethode: 2 + 15 + 20] |
B17D) | 79·3 cJ/môl
79.3 kJ/môl saithdeg naw pwynt tri chilo[B17H] Joule wedi'i rannu gyda[B82] môl [moderne Dezimal-Zählmethode: (70 + 9),(3)] saithdeg naw pwynt tri chilo[B17H] Joule allan o fôl[B17I] [moderne Dezimal-Zählmethode: (70 + 9),(3)] saithdeg naw pwynt tri chilo[B17H] Joule bob môl [moderne Dezimal-Zählmethode: (70 + 9),(3)] (4 + 15) a 3*20 pwynt 3 chilo[B17H] Joule wedi'i rannu gyda[B82] môl [traditionelle Zählmethode: 4 + 15 + 3*20 komma 3] pedwar ar bymtheg a thrigain pwynt tri chilo[B17H] Joule/môl [traditionelle Zählmethode: 4 + 15 + 3*20 komma 3] |
B17E) | siapter
siaptur pennod |
B17F) | pennod[B17E] 5
pennod pump[B158B] |
B17G) | gradd canradd
gradd Celsius gradd selsiws |
B17H) | tri + cilo =:
tri chilo [Hauch] |
B17I) | o[B9] + môl =:
o fôl |
B18) | y[B8] + Gwe fyd-eang =:
y We Fyd-Eang [34300 Fundstellen] |
B19) | Pers.Pronomen:
ef [=m.,♂] e [=m.,♂ [SW]: nach kons. auslaut. Vorwort; nach "mae"] o [=m.,♂ [NW]: nach kons. auslaut. Vorwort; nach "mae"] fe [=m.,♂ [SW]: nach vokal.auslaut. Vorwort] [Verwechselungsgefahr mit "long-future-tense"-Aussagesatz erzeugenden Partikel "Fe" [SW]] fo [=m.,♂ [NW]: nach vokal.auslaut. Vorwort] hi [f.,♀] + erzeugt Soft-Mutation (= "Treiglad Meddal" (wal.)) beim Folgewort |
B20) | walis. Passiv 1.Art [Imperfekt]:
"cafodd" (= "hatte" / "bekam" (dts.)) + (gegebenenfalls Subjekt) + Possessivpronomen + Verbalnomen Anm.: die konjugierte "cael"-Form kann einer Mutationsvorschrift unterliegen (a: wegen einiger folgender Partikel unklar!!); b: wegen vorausgehender nichtübersetzbarer Satzanfangs-Partikel "Fe"/"Mi" (siehe [B149]) z.B. (wegen "tudalen" [f.♀] ⇒ "ei" [=f.♀]): Cafodd[B149][B151][B24] tudalen nesaf (106) ... [+ Titel] ... Giessen 1992, ei[B21] theipio ... |
B21) | Possessiv-Pronomen:
ei [=m.♂] + erzeugt Soft-Mutation (= "Treiglad Meddal" (wal.)) beim Folgewort ei [=f.♀] + erzeugt Hauch-Mutation (= "Treiglad llaes" (wal.)) beim Folgewort dem auf "ei" folgenden Nomen können (je nach walis. Dialekt) Personal/Possessiv-Pronomen(-Partikel)[B21A] folgen (Besitz-Hervorhebung) |
B21A) | NW:
ei[B21] + [konsonantisch auslautendem NOMEN] + o [=m.♂] ei[B21] + [vokalisch auslautendem NOMEN] + fo [=m.♂] SW: ei[B21] + [konsonantisch auslautendem NOMEN] + e[B19] [=m.♂] ei[B21] + [vokalisch auslautendem NOMEN] + fe[B19] [=m.♂] NW + SW: ei[B21] + [NOMEN] + hi[B19] [=f.♀] |
B22) | ei[B21] + teipio =:
... ei theipio [Hauch, wegen: 'ei' =hier f.♀] |
B23) | ei[B21] + cyfieithu =:
... ei chyfieithu [Hauch, wegen: 'ei' =hier f.♀] ei[B21] + cyfieithio =: ... ei chyfieithio [Hauch, wegen: 'ei' =hier f.♀] ... ei thranslatio ... ei thransletio ... ei thransladu ... ei thranslato ... ei thransleto |
B24) | cafodd
cas cafas (obsolet) cadd (poetisch) |
B25) | ei[B21] + rhoi =:
... ei rhoi [Hauch, wegen: 'ei' =hier f.♀] |
B26) | rhydwythiad
ad-ddygiad |
B27) | rhydocs
talfyriad o rhydwythiad ac[B11A] ocsidiad |
B28) | alcalïaidd
alcalaidd |
B29) | sbectra
sbectrymau |
B30) | graddnodi (??)
calibro |
B31) | y[B8] + methodoleg =:
y fethodoleg [Soft] |
B32) | Präposition / Redensart:
ar[B33] + cyfer[B34] =: ar gyfer[B34A] |
B33) | Präposition:
ar + erzeugt Soft-Mutation (= "Treiglad Meddal" (wal.)) beim Folgewort |
B34) | cyfer
cyfair |
B34A) | gyfer
gyfair |
B35) | f.♀ Nomen im Singular
+ erzeugt Soft-Mutation (= "Treiglad Meddal" (wal.)) beim Folgewort (Adjektiv oder "compound"-Nomen (z.B. (wfw:) "Laden Saft" =^= "Saftladen" (dts.))) |
B36) | [femin.sing. Nomen][B35] + ceto- =:
[femin.sing. Nomen] geto- |
B37) | Präposition:
yn [Verwechselungsgefahr mit Verbalpartikel[B37A] "yn" und Verknüpfungspartikel[B37B] "yn"; + Nasal-Mutation beim Folgewort (Ortsnamen, Orts-Objekt);] 'n [nach vokal. Auslaut (z.B. bei "mae'n"; incl. "walis.Vokal" "w" und "y"); es kann auch "yn" anstelle von " 'r" gefunden werden] ym [vor Anlaut mit "m" oder "mh"; falls Folgewort durch Nasalmutation in diesen Anlaut mutiert ist yng [vor Anlaut mit "ng" oder "ngh"; falls Folgewort durch Nasalmutation in diesen Anlaut mutiert ist mewn[B118] |
B37A) | Verbalpartikel (erzeugt Verlaufsform/Part.Präsens):
yn [Verwechselungsgefahr mit Präposition[B37] "yn" und Verknüpfungspartikel[B37B] "yn"; + keine Mutation (beim Folgewort (Verb))] 'n [nach vokal. Auslaut (z.B. bei "Otto'n + Verb"; incl. "walis.Vokal" "w" und "y") ] |
B37B) | Verknüpfungspartikel (=^= evtl. ehemals ähnlichlautender, verlorengegangener, unbestimmter Artikel) für "einsame" Adjektive und Nomen:
yn [Verwechselungsgefahr mit Präposition[B37] "yn" und Verbpartikel[B37A] "yn"] [+ Soft-Mutation (beim Folgewort (Nomen,Adjektiv))] 'n [nach vokal. Auslaut (z.B. bei "Otto'n + Verb"; incl. "walis.Vokal" "w" und "y") ] |
B38) | Konjunktion:
... yn[B37B] ogystal â ... a(c)[B11A] ... a(c)[B11A] ... |
B39) | ei[B21] + astudio =:
... ei astudio |
B40) | cafodd ... ein astudio [PASSIV, Vergangenheit][keine Mut. wegen 'ein'(wal.) = Pers.Pron.(f.♀pl.)]
astudiwid ... [AKTIV, Vergangenheit, man-Form] ... astudiwid [AKTIV, Vergangenheit, man-Form] |
B41) | cafodd ... ein dadansoddi[B65] [PASSIV, Vergangenheit][keine Mut. wegen 'ein'(wal.) = Pers.Pron.(f.♀pl.)]
dadansoddwyd ... [AKTIV, Vergangenheit, man-Form] ... dadansoddwyd [AKTIV, Vergangenheit, man-Form] |
B42) | cafodd ... ein cefnogi hanfodol [PASSIV, Vergangenheit][keine Mut. wegen 'ein' = Pers.Pron. im plural]
cefnogwyd hanfodol ... [AKTIV, Vergangenheit, man-Form] ... cefnogwyd hanfodol [AKTIV, Vergangenheit, man-Form] |
B43) | Ar[B33] ben hynny
Ym mhen hynny Heblaw hynny Yn[B37] ogystal[B132] Yn[B37] ychwanegol A hefyd |
B44) | troi
trosi turnio |
B45) | ... a ... [direct relative clause: Subjekt des Hauptsatzes ist Subjekt oder Akkusativ-Objekt des Relativsatzes]
... y ... [indirect relative clause: Subjekt des Hauptsatzes ist (genitivisches) Objekt eines Verbalnomens oder einer Präposition des Relativsatzes] ... mai + Nomen/Nominalphrase ... [NW: Komplementierer eines "dass"-Satzes] ... taw + Nomen/Nominalphrase ... [SW: Komplementierer eines "dass"-Satzes] ... bod + Nomen/Nominalphrase ... ["bod" kann Personalsuffixe haben; "bod" steht nach: "achos", "er", "hwyrach" / "falle", "gobeithio"] ... sy(dd)[B48] + Verb ... |
B46) | dirgryniad
osgiliad |
B47) | ymestyn
estyn |
B48) | sydd [Relativverbform 3.p sg. Präsens vom walis.Hilfsverb "bod"]
sy |
B50) | drwy[B9E] + 'r[B8] =:
drwy'r + erzeugt geschlechtsspezifische Soft-Mutation beim Folgewort (Hauptwort) |
B51) | yn[B37] + cymharol =:
yn gymharol [Soft] |
B52) | dau-[B16B] + pol =:
deubôlSuffix "dau-" lautet zu "deu-" um + erzeugt Soft-Mutation bei der Folgesilbe ("pol") : [Vergleiche B16D] [f.♀] [Lit.] deupol [mask.] [Lit.] |
B53) | deg [außer vor m-Anlaut]
deng [vor m-Anlaut] ... zur Zeit hier keine Text-Fundstellen ... |
B54) | dri sbectrwm[B54A]
dri o sbectra |
B54A) | sbectrwm
ysbectrwm |
B55) | bwtanal
aldehyde asid[B116] bwtyrig |
B56) | mae + 'r[B8] =:
mae'r + erzeugt geschlechtsspezifische Soft-Mutation beim Folgewort (Hauptwort) |
B56A) | mae + 'n[B37] =:
mae'n mae + fe[B19] + 'n[B37] =: mae fe'n + erzeugt Soft-Mutation beim Folgewort (Hauptwort/Substantiv, Eigenschaftswort/Adjektiv) |
B57) | gyda[B82] + 'r[B8] =:
gyda'r + erzeugt geschlechtsspezifische Soft-Mutation beim Folgewort (Hauptwort) |
B58) | o + dylanwad =:
o ddylanwad [Soft] |
B59) | canlyniadasan(t) ... o ardal ...
ymddangosasan(t) ... yn ardal ... |
B60) | o + gwneud sebon =:
o wneud sebon [Soft] |
B61) | asidau [pl.]
asidiau [pl.] surion [pl.] |
B62) | dé-ocsaíd charbóin
carbon deuocsid CO2 |
B63) | sydd[B48] yn[B37][B37A][B37B]
sy[B48] + 'n[B37][B37A][B37B] =: sy'n |
B64) | Negations-Präfix:
di- + erzeugt Soft-Mutation (= "Treiglad Meddal" (wal.)) beim Folgewort ad- + erzeugt Soft-Mutation (= "Treiglad Meddal" (wal.)) beim Folgewort dad- + erzeugt Soft-Mutation (= "Treiglad Meddal" (wal.)) beim Folgewort a- + erzeugt Nasal-Mutation (= "Treiglad trwynol" (wal.)) beim Folgewort siehe [B129] |
B65) | dad-[B64] + ansoddi =:
dadansoddi |
B66) | di-[B64] + carbocsylada =:
digarbocsylada |
B67) | eithaf sefydlog
eitha' sefydlog eitha sefydlog |
B68) | adfeiledigaeth
dadelfennu dadelfeniad |
B69) | archwilio
dadansoddi |
B70) | alcaliaidd
alcalïaidd |
B71) | ystod pH [684 google-Fundstellen]
raens pH [ 0 google-Fundstellen] rênj pH [ 0 google-Fundstellen] band pH [ 0 google-Fundstellen] |
B72) | pH
pŵer Hydrogen potensial Hydrogen |
B72A) | dymheredd a pH[B72]
dymheredd a phŵer Hydrogen [Hauch-Mutation] dymheredd a photensial Hydrogen [Hauch-Mutation] |
B73) | perthynasau
perthynasoedd perthnasau cyflyniadau |
B74) | cysonyn daduniad asid[B116]
Ka |
B75) | Redensart(en):
o hyd yn[B37] dal dal i fod byth ac[B11A] eto eto |
B76) | fflwroleuedd[B134]
fflworoleuedd[B134] |
B77) | sbectrosgopeg cyseiniant sbin electron (CSE, ESR)
sbectrosgopeg cyseiniant paramagnetig electro (CPE, EPR) (??) |
B78) | is + coch[B128] =:
is-goch isgoch Soft-Mutation, obwohl Präposition "is" in der bisher bekannten Lit. nicht als Mutierursache aufgeführt ist |
B79) | â + prosesau =:
â phrosesau |
B80) | i[B15] + dylanwadau =:
i ddylanwadau [Soft] |
B81) | gan + gwerth =:
gan werth [Soft] |
B82) | cyd + â[B82A] =:
cyda gyda [=soft-mutiert, falls es einer adverb(i)alen Phrase (vor Konsonantanlaut) voransteht] [SW:] 'da gydag [=soft-mutiert, falls es einer adverb(i)alen Phrase (vor Vokalanlaut) voransteht] |
B82A) | Präposition:
â [vor Konsonanten] ag [vor Vokalen] |
B82B) | Präposition:
na [vor Konsonanten] nag [vor Vokalen] |
B83) | ansefydlogrwyddau
ansefydlogrwyddion ansefydlogrhwyddau |
B84) | 'n + problematig =:
'n broblematig 'n + problemus =: 'n broblemus |
B85) | molar cyfartal (??)
molar hafal (??) ecwimolar (??) ecwifolar (??) ecwifolared (??) cym-[B86] + molar =: cymolar (??) [mögl. walis. Äquativform des Adjektivs] cyn-[B86] + molar =: cynfolared [mögl. walis. Äquativform des Adjektivs; erfüllt SM-Regel 22] [Vokabel]: "cyn folared â(/ ag)[B82A]", "mor folar â(/ ag)[B82A]" (wal.) = "as molar as" (eng.) = "so molar wie" (dts.) molared (??) [mögl. walis. Äquativform des Adjektivs] mor- + molar =: morfolar [mögl. walis. Äquativform des Adjektivs; erfüllt SM-Regel 22] |
B86) | cy- [vor w̯, chw̯, h ]
cyf- [vor Vokalen und i̯, l, r, n ] cym- [vor Konsonanten m, b, p ] cyn- [vor Konsonanten d, n, t ] cyng- [vor Konsonanten c, g ] cys- [vor Konsonant s ] |
B87) | [korrekt:] mae crynodiadau ... yn rhydwytho ...
[korrekt, NW:] mae'na grynodiadau ... yn rhydwytho ... [inkorrekt:] maent[B87A] crynodiadau ... yn rhydwytho ... [korrekt, aber unvollständig, wäre:] maent[B87A] yn rhydwytho ... |
B87A) | maen [umgangssprachlich]
maent |
B88) | cynnwys
cynhwyso |
B89) | er hynny
bynnag + pa + modd =: bynnag pa fodd [Soft] modd bynnag fodd bynnag |
B90) | grwpiau bond
grwpiau gweithredol |
B91) | am iddynt[B91A] (??)
iddynt[B91A] (??) am amdanynt[B91B] (??) amdanynt[B91B] (??) ... (??) |
B91A) | iddynt
iddyn |
B91B) | amdanynt
amdanyn |
B92) | wedi ei
wedi'i (Passiv) Präs.: mae ... wedi'i ...; Imperf.: roedd ... wedi'i ... |
B93) | gwirioneddol
actuol real rial reial |
B94) | yn + sbectrosgopaidd =:
yn sbectrosgopaidd [adv.] â sbectrosgopeg [instrumental] |
B95) | abl
abal |
B96) | cyfernod
cyfeirnod |
B96A) | o + cyfeirnod[B96] =:
o gyfeirnod [Soft] |
B96B) | o + tawtomeriaeth =:
o dawtomeriaeth [Soft] |
B97) | agoriadol
cyntaf |
B98) | hydoddiannau stoc
hydoddiannau mam |
B99) | gwerthau
gwerthoedd |
B100) | i[B15] + gwerthoedd[B99] =:
i werthoedd [Soft] |
B101) | o + tymheredd =:
o dymheredd [Soft] |
B102) | dwy + mil =:
dwy fil [Soft] |
B103) | ar + pymtheg[B104] =:
ar bymtheg [Soft] |
B104) | pym- + deg =:
pymtheg [Nasal] Sonderfall, da normalerweise d nach n nasal-mutiert |
B105) | ascorbig [Lit.]
asgorbig [Lit.] |
B106) | compiwtor
cyfrifiadur |
B107) | Cafodd[B20] tudalen[B5] nesaf[B1] ... ei theipio[B22] ac[B11A] ei[B108] chyfieithu[B23] gan yr[B8] awdur ac[B11A] ei[B108] rhoi[B25] yn[B37] y We Fyd-eang[B18] (...) ...
Grammatische Ellipse walischer Art (elips gramadegol): falls Akteur und Zeitform in einer Aufzählung gleich bleibt, steht beim Kornischen nur das erste Verb in der deklinierten Form. Jedes folgende Tätigkeitswort wird durch das lexikalische Verbalnomen ausgedrückt. Unklar ist, ob diese Regel auch beim Walisischen gilt. Cafodd[B20] tudalen[B5] nesaf[B1] ... ei theipio[B22] a chyfieithu[B23] gan yr[B8] awdur a[B11A] rhoi[B25] yn[B37] y We Fyd-eang[B18] (...) ... |
B108) | ac + ei =:
a'i |
B109) | gened
genwyd ganwyd gannwyd |
B110) | caredig
ceredig |
B111) | chaniatâd
chenatâd |
B112) | cyda + caniatâd =:
cyda chaniatâd[B111] |
B112A) | cyda + ei + caniatâd =:
cyda ei ganiatâd [=Soft-Mutation, falls ♂mask.Besitzer, bestätigt durch zusätzliches postpositionales Pronomen "o" [NW] bzw. "e" [SW]] cyda ei chaniatâd [=Hauch-Mutation, falls ♀fem.Besitzer(in), bestätigt durch zusätzliches postpositionales Pronomen "hi"] |
B113) | crynodeb
crynodab |
B114) | dihydro[B64]
dadhydro[B64] [Lit.] |
B115) | markio
labelu |
B116) | asid [sg.]
sur [sg.] |
B117) | cym + porth =: [siehe: "support" (eng.)]
cymorth |
B118) | cym + yn =?= 'ym + ywn =?= ymywn =: [siehe: "within" (eng.)]
mywn mewn |
B119) | 'n + cyfraneddol =:
'n gyfraneddol |
B120) | rhwng
yrhwng |
B121) | ymddangosasant + gwahaniaethau =:
ymddangosasant wahaniaethau [Soft für alle Formen, die einer Personalendung für 1.sg.+pl., 2.sg.+pl., 3.pl. folgen] |
B122) | o DHA, DKG, ac un sylweddo[B122A]
o DdHA, DdKG, ac un sylweddo[B122A] |
B122A) | syl + wedd =:
syl- + gwedd sylwedd |
B123) | allan o[B9]
oddi wrth |
B124) | gan + titradiad =:
gan ditradiad [Soft] |
B125) | hysbys
ysbys |
B126) | niwtral
newtral |
B127) | a(c)[B11A] + sy =:
ac sy [obwohl 'sy' konsonantischen Anlaut hat][Lit.] |
B128) | rhudd [siehe: 'rhuddem'; Lehnwort 'red' (eng.), 'rot' (dts), 'rouge' (frz.)]
coch[B78] [siehe: 'cotschens' (raet.rom.)] |
B129) | Präposition / Präfix:
dat dad + erzeugt Soft-Mutation (analog zum Bretonischen und Kornischen) bei dem Folgewort / der Folgesilbe [??: außer bei folgendem Anlaut: "ll’ " / "ll' " oder " ‘rh" / " 'rh"] siehe [B64] |
B130) | dat-[B129] + plygodd =:
datblygodd |
B130A) | dat-[B129] + plygiad =:
datblygiad |
B131) | gwraidd sgwar
ail isradd |
B132) | yn[B37B] + gogystal[B137] =:
yn ogystal[B137A] |
B133) | dau[B16] + rhyw =:
y ddau ryw =^= ♂gwrywaidd[B133A] + ♀benywaidd[B133A] deuryw |
B133A) | -waidd (wal.)
-weise (dts.) -wise (eng.) |
B134) | golau + -edd =:
goleuedd |
B135) | mae[B87]
crynodiadau NADH[B150] ecwimolar[B85] yn[B37A] rhydwytho'n[B37B] anghyflawn[B135A] yn[B37B] unig[B142] ...
dydy crynodiadau NADH[B150] ecwimolar[B85] ddim yn[B37A] rhydwytho'n[B37B] gyflawn[B135B] ... |
B135A) | an + cyflawn =:
an- + nghyflawn =: anghyflawn |
B135B) | ..-VOKAL + yn + cyflawn =:
..-VOKAL + yn + gyflawn =: ..-VOKAL'n gyflawn |
B136) | ychwanegol
chwanegol |
B137) | go- + cystal[B137B] =:
gogystal go- + cystadl[B137B] =: gogystadl |
B137A) | ogystal
ogystadl |
B137B) | cystal
cystadl |
B138) | amwys
ymwys |
B139) | tircryniad falensi
tircryniad ymestyn[B47] tircryniad estyniad tircryniad ystyniad |
B140) | cyf- + ateb =:
cyfateb |
B141) | yn + gôl [=Nomen] =:
yn ôl |
B142) | yn + unig [Adj.] =:
yn unig [Adv.] |
B143) | yn + dilys [Adj.] =:
yn ddilys |
B144) | dyma
tyma thyma |
B145) | dyna
tyna dyne dene dena |
B146) | dacw
dyco doco ’co |
B147) | neu
ni [=dialekt (Morgannwg (wal.)/ Glamorganshire (eng.))] nou [=ausgestorben] |
B148) | gyda[B82] chaniatâd[B112] caredig[B110] yr[B8] awdur
NW: gyda[B82] ei ganiatâd[B112A] caredig[B110] o SW: gyda[B82] ei ganiatâd[B112A] caredig[B110] e |
B149) | cafodd (e/o)
[wegen Initialbuchstabe(Wortstamm) ∈ {c,p,t}: nur positive Form(en)]: NW: Mi gaeth o SW: Fe gafodd e [wegen Initialbuchstabe(Wortstamm) ∈ {c,p,t}: wäre negative Form: "chafodd" ] |
B150) | NADH
ffurflen [f.♀, SM7:] rydwythol y Deuniwcleotid Adenin Nicotinamid |
B151) | Cafodd ['past_tense.short_form', 3.pl.]
Codwyd [mehrdeutiger Passivstil in walis.Medien: a) Imperfekt b) Perfekt] |
B152) | dadansoddi[B41][B69] + yn[B37B] =:
dadansoddi'n |
B153) | brofi + yn[B37B] =:
brofi'n |
B154) | Fe gafodd e (/ Cafodd) + tudalen[B5] ... =:
Cafodd tudalen ... Fe gafodd[B149] e dudalen ... [Short-Past, Subjekt, Akk.Objekt gemäß SM-Regel 19] |
B155) | .., fe gafodd e (/ cafodd) + cyflyniadau[B73] ... =:
.., cafodd cyflyniadau ... .., fe gafodd[B149] e gyflyniadau ... [Short-Past, Subjekt, Akk.Objekt gemäß SM-Regel 19] |
B156) | .., fe gafodd e (/ cafodd) + gradd adwaith ... =:
.., cafodd gradd adwaith ... .., fe gafodd[B149] e radd adwaith ... [Short-Past, Subjekt, Akk.Objekt gemäß SM-Regel 19] |
B157) | .., fe gafodd e (/ cafodd) + gwahaniaethau ... =:
.., cafodd gwahaniaethau ... .., fe gafodd[B149] e wahaniaethau ... [Short-Past, Subjekt, Akk.Objekt gemäß SM-Regel 19] |
B158) | chwech
chwe [falls "6" vor einem Nomen steht] |
B158A) | cant
can [falls "100" vor einem Nomen steht] |
B158B) | pump
pum [falls "5" vor einem Nomen steht] |
B159) | "cant[B158A] a chwe[B158] thudalen" (wal.) = "106 Seiten" (dts.) [Hauch-Mutation]
"tudalen cant[B158A] a chwech[B158]" (wal.) = "Seite 106" (dts.) |
geiriau neilltuedig, geiriau allweddol, allweddeiriau (keywords): |
Detlef, Pagel, Giessen, 1992, DHA, DGU, DKG, NADH, pH, pKa, CSE, ESR, actifadu, adfeiledigaeth, adwaith, agoriadol, alcalinaidd, ansefydlogrwydd, ardal, aseton, asetyl, asgorbig, asid, band, bis, bond, bwtanal, calibro, carbonig, crisialog, crynodeb, crynodiad, cyfeirnod, cylch, cynnyrch, cyntaf, cyseiniant, dadhydro, datblygiad, dehongliad, deu-geto, deupol, dewteriwm, difodiant, digarbocsylada, dirgryniad, doethurol, egni, electron, electronig, enol, ffisiolegol, fflworoleuedd, ffotometreg, ffurfio, gradd, grwp, gulonig, gwerth, gwneud, hydoddiant, hydradiad, hydrolysis, integrol, is-goch, iso, keto, mam, mesuriad, moment, niwtral, ocsidiad, ocso, paramagnetig, paramedr, pelenigau, radicalig, rhydwcton, rhydocs, rhydwythiad, rhyng-gyflwr, safon, sbectra, sbectrosgopeg, sbectrosgopig, sbin, sebon, seboneiddiad, sefydlog, stoc, tawtomeriaeth, teitl, titradiad, traethawd, tymheredd, ymestyn, |
---|