An sunod na pahina[0] (106)[6] iyo[9] an sarong[4X] botang[3] an inaugural[26] na disertasyon. An titulo na tesis iyo[9] :
AN MGA IMBESTIGASYON[69] SA
MGA REAKSYON GIKAN[11X] SA ASIDONG DEHIDRO-ASKORBIKO ASIN[10] DIYKETO-GULONIKO
SAGKOD[11] SA TABANG KAN[13] IRAROM[25] NA PULA (IP/IR) NA ESPEKTROSKOPIYA NA[14] ITINABANG NIN KOMPYUTER[16]
(Aleman)
iprinesentar ni Detlep Pagel (= Detlef Pagel)
(namundag[76] sa[2Y] Hermannstein (Distrito / Kreis Wetzlar), Alemanya)
Gießen (Giessen) 1992
Siyá[2Z] (an pahina[0] ) (iyo[9] ) isinurat kan[2W] awtor sagkod[11] sa makinilya asin isinnalin, asin ibinagay kaitó nin[2X] world-wide-web (kalibotan[48] na halapad na web) sagkod[11] sa saiyang marahay[47] na pagtugot © 2021Vokabel in memoriam:
"kamugtakan sa pag-oltanan" (bcl.=^=bkl.) = "Zwischenzustand" (dts.), s.Lit.
Projekt, Entwurf, Draft, an proyékto
Alle rot- und grünfarbenen Wörter sind ungeprüft
All red and green colored words are unproofed
106[6]
5[61] Sumaryo[27]
Sa[2Y] disertasyong ini[63] siniyasat[71] (kan[2W] awtor) an duha[17] , oksihenasyon asin reduksyon kan[13] asidong askorbiko asin kan[13] asidong dehidro-askorbiko (sistemang redoks) man alkalikong hidrolisis gikan[11X] sa asidong dehidro-askorbiko (DHA) pasiring[11Y] sa asidong diyketo-guloniko (DKG) . Duhang[17] nakaranas[77] nin[2X] sarong[4X] importanteng suporta, an paagi para[33] sa irarom[25] na pulang (IP/IR) espektroskopikong pagmasid[78] kan mga reaksyon, asin man an interpretasyon sagkod[11] sa tabang kan[13] nadiskubrehang[51] mga parametrong banda[35] , kan[13] istandardong[37] asin kalibrasyong mga ispektrum[15] gikan[11X] sa mga sukat kan[13] IR sa[2Y] mga substansya[12] na naglalaman nin[2X] H–O asin C=O na bond[32][45] na mga grupo.
Sa[2Y] kontekstong ini[63] ipina-adal[71] (kan[2W] awtor) an mga problema kan[13] tautomerismong keto[64] -enol[65] para[33] sa asetil-aseton asin asidong (iso-)askorbiko. Saro pa[79] nagresulta ini[63] na an kuwadradong ugat na mga halaga kan[13] integral na ekstinksyong[38] koepisyent kan[13] mga modong bibrasyon para[33] sa O=C na ekstensyon na iyo[9] proporsyonal[34] sa mga pagpapabago-bago kan[13] diypolo[39] na momento nagbago kan sarong[4X] siring na paagi nin[13X] huli nin substitusyon nin[13] katabi[80] na mga[36] grupong koneksyong[45] kemikal. Nakapagmasid[81] (kan[2W] awtor) an penomenong hidrasyon kan mga grupong keto sa paagi kan espektroskopiyang irarom[25] na pula (IP/IR) sa sarong[4X] simpleng molekula (iyo[9] butanal). An interpretasyon para[33] sa mga asidong dehidro-askorbiko sa solusyon dai pa klaro[18] na tungod[41] sa dibersong[42] mga epekto nin[13] impluwensya kan[13] lambang saro[4] . Alagad pinahiling niya an klaro[18] na mga kalahian sa[2Y] mga rehiyong[31] H–O asin O=C kan tensyonal na bibrasyon sa[2Y] pagultanan[43] kan[13] bis-DHA na kristal na porma asin kan[13] DHA na porma na naglalaman nin tubig. Klaro[18] na matagumpay an deuterasyon kan[13] mga grupong HO para[33] sa bis-DHA. An punksyonal na mga relasyon kan[13] temperatura asin pH kaibahan[44] an sarong[4X] enerhiya[49] nin aktibasyon nin[13] 79.3 kJ / mol[52] nadiskubre[51] para[33] sa prosesong saponipikasyong[46] DHA. nakapagsiblag[82] (kan[2W] awtor) hasta[55] sa tolong[53] istandardong[37] irarom-pula-ng (IP/IR)[25] ispektrum[15] , na iyo[9] nin[2X] DHA, DKG, asin otro[54] na sarong[4X] substansya[12] arog[72] kan Redukton gikan[11X] sa D2O[22] na solusyon sagkod[11] sa tabang kan[13] elektronikong pagprosesong datos (EPD / EDP). Nag-uyon an halagang pKa para[33] sa produktong naghimo nin[2X] sabon (DKG), na nadiskubrehan[51] sa paagi nin[13X] titrasyong pH asin sa paagi nin[13X] espektroskopiyang irarom[25] na pula (IP/IR), sa midbid na mga halagang pKa para[33] sa mga asidong oksokarboniko. Makapagsunod[83] (kan[2W] awtor) an ebolusyon na CO2[30] sa mga ispektrum[15] kan[13] mga pills pabalik sa DKG na naghimo sa dekarboksilasyon. Alagad, iyo[9] pa estable-estableng[56] an DKG para[33] sa mataas na mga konsentrasyon sa[2Y] solusyon sa[2Y] palibot nin[13] 37°C. An mga reaksyon nin dekomposisyon kan[13] DKG kwalitatibong naeksamin, na nagpoon gikan[11X] sa mga solusyon sa[2Y] reserba kan[13] DKG, man sa[2Y] neutral asin alkalikong lugar[62] kan[13] pH, bako sa[2Y] espektroskopiyang irarom[25] na pula (IP/IR), pa sinda sagkod[11] kan[13] espektropotometriya, asin sagkod[11] kan[13] espektroskopiya kan[13] pluoresensya, asin man sagkod[11] kan[13] espektroskopiyang resonansya kan[13] pag-ikot[58] na elektron (RPE / RSE/ESR). Mahimong[50] iugnay (kan[2W] awtor) an rubi-pulang substansya[12] na nagtubo sa taas na halaga sa pH gikan[11X] sa pareho na DHA asin DKG, asin dai estable[70] irarom kan[13] mga impluwensya nin aire[74] sagkod[11] sa mga proseso na libreng[29] radikal. Nadiskubre[51] (kan[2W] awtor) an sarong[4X] signal kan[13] ESR , na nagpapahiling[75] sa R–O● na mga radikal.
Igwá siyáng probléma[21] , na an reduksyon asin oksihenasyon naimpluensyaran sa paagi nin[13X] instabilidad kan[13] DHA asin DKG. Kaya, dai nareduse[84] na kumpleto an DHA sa pisiyolohikal na lugar[62] na pH pinaagi[13Y] sa parehas-mole kada litro[60] na mga konsentrasyong NADH tungod[41] sa ekstra na saponipikasyon[46] kan[13] DHA sana[59] . Tunay[67] an pareho para[33] sa mga reduksyon sa paagi nin[13X] mga substansya[12] na naglalaman nin[2X] grupong H–S, asin para[33] kaiyan[63] nadiskubre[86] (kan[2W] awtor) an sarong[4X] hayag na order na reaksyon siring sa saponipikasyon[46] kan[13] DHA. Alagad, an sarong[4X] intermedyang estado[19] , na pagkatapos kun ano[66] nagsunod an tunay[67] na reaksyon kan[13] reduksyon kan[13] DHA, , napapatotuho[85] sagkod[11] kan[13] espektroskopiyang irarom[25] na pula (IP/IR) sa[2Y] panahon nin[13] mga reaksyon sa[2Y] paagi kan[13X] mga grupo nin[13] H–S. Nadiskubre[86] (kan[2W] awtor) an mga klarong[18] irarom[25] na pulang (IP/IR) espektroskopikong pagkakaiba para[33] sa mga reaksyon kan[13] oksihenasyon sa[2Y] pagultanan[43] kan[13] mga (kemikal na) deribatibo na iyo[9] makakaporma[68] o[10] dai makakaporma[68] nin[13] sarong[4X] singsing[20] nin[13] C(6)–O–C(3) .
Revision of NOTA starting later ... (das kann noch sehr lange dauern)
5[61] Sumaryo[27]
Sa[2Y] disertasyong ini[63] siniyasat[71] (kan[2W] awtor) an duha[17] , oksihenasyon asin reduksyon kan[13] asidong askorbiko asin kan[13] asidong dehidro-askorbiko (sistemang redoks) man alkalikong hidrolisis gikan[11X] sa asidong dehidro-askorbiko (DHA) pasiring[11Y] sa asidong diyketo-guloniko (DKG) . Duhang[17] nakaranas[77] nin[2X] sarong[4X] importanteng suporta, an paagi para[33] sa irarom[25] na pulang (IP/IR) espektroskopikong pagmasid[78] kan mga reaksyon, asin man an interpretasyon sagkod[11] sa tabang kan[13] nadiskubrehang[51] mga parametrong banda[35] , kan[13] istandardong[37] asin kalibrasyong mga ispektrum[15] gikan[11X] sa mga sukat kan[13] IR sa[2Y] mga substansya[12] na naglalaman nin[2X] H–O asin C=O na bond[32][45] na mga grupo.
Sa[2Y] kontekstong ini[63] ipina-adal[71] (kan[2W] awtor) an mga problema kan[13] tautomerismong keto[64] -enol[65] para[33] sa asetil-aseton asin asidong (iso-)askorbiko. Saro pa[79] nagresulta ini[63] na an kuwadradong ugat na mga halaga kan[13] integral na ekstinksyong[38] koepisyent kan[13] mga modong bibrasyon para[33] sa O=C na ekstensyon na iyo[9] proporsyonal[34] sa mga pagpapabago-bago kan[13] diypolo[39] na momento nagbago kan sarong[4X] siring na paagi nin[13X] huli nin substitusyon nin[13] katabi[80] na mga[36] grupong koneksyong[45] kemikal. Nakapagmasid[81] (kan[2W] awtor) an penomenong hidrasyon kan mga grupong keto sa paagi kan espektroskopiyang irarom[25] na pula (IP/IR) sa sarong[4X] simpleng molekula (iyo[9] butanal). An interpretasyon para[33] sa mga asidong dehidro-askorbiko sa solusyon dai pa klaro[18] na tungod[41] sa dibersong[42] mga epekto nin[13] impluwensya kan[13] lambang saro[4] . Alagad pinahiling niya an klaro[18] na mga kalahian sa[2Y] mga rehiyong[31] H–O asin O=C kan tensyonal na bibrasyon sa[2Y] pagultanan[43] kan[13] bis-DHA na kristal na porma asin kan[13] DHA na porma na naglalaman nin tubig. Klaro[18] na matagumpay an deuterasyon kan[13] mga grupong HO para[33] sa bis-DHA. An punksyonal na mga relasyon kan[13] temperatura asin pH kaibahan[44] an sarong[4X] enerhiya[49] nin aktibasyon nin[13] 79.3 kJ / mol[52] nadiskubre[51] para[33] sa prosesong saponipikasyong[46] DHA. nakapagsiblag[82] (kan[2W] awtor) hasta[55] sa tolong[53] istandardong[37] irarom-pula-ng (IP/IR)[25] ispektrum[15] , na iyo[9] nin[2X] DHA, DKG, asin otro[54] na sarong[4X] substansya[12] arog[72] kan Redukton gikan[11X] sa D2O[22] na solusyon sagkod[11] sa tabang kan[13] elektronikong pagprosesong datos (EPD / EDP). Nag-uyon an halagang pKa para[33] sa produktong naghimo nin[2X] sabon (DKG), na nadiskubrehan[51] sa paagi nin[13X] titrasyong pH asin sa paagi nin[13X] espektroskopiyang irarom[25] na pula (IP/IR), sa midbid na mga halagang pKa para[33] sa mga asidong oksokarboniko. Makapagsunod[83] (kan[2W] awtor) an ebolusyon na CO2[30] sa mga ispektrum[15] kan[13] mga pills pabalik sa DKG na naghimo sa dekarboksilasyon. Alagad, iyo[9] pa estable-estableng[56] an DKG para[33] sa mataas na mga konsentrasyon sa[2Y] solusyon sa[2Y] palibot nin[13] 37°C. An mga reaksyon nin dekomposisyon kan[13] DKG kwalitatibong naeksamin, na nagpoon gikan[11X] sa mga solusyon sa[2Y] reserba kan[13] DKG, man sa[2Y] neutral asin alkalikong lugar[62] kan[13] pH, bako sa[2Y] espektroskopiyang irarom[25] na pula (IP/IR), pa sinda sagkod[11] kan[13] espektropotometriya, asin sagkod[11] kan[13] espektroskopiya kan[13] pluoresensya, asin man sagkod[11] kan[13] espektroskopiyang resonansya kan[13] pag-ikot[58] na elektron (RPE / RSE/ESR). Mahimong[50] iugnay (kan[2W] awtor) an rubi-pulang substansya[12] na nagtubo sa taas na halaga sa pH gikan[11X] sa pareho na DHA asin DKG, asin dai estable[70] irarom kan[13] mga impluwensya nin aire[74] sagkod[11] sa mga proseso na libreng[29] radikal. Nadiskubre[51] (kan[2W] awtor) an sarong[4X] signal kan[13] ESR , na nagpapahiling[75] sa R–O● na mga radikal.
Igwá siyáng probléma[21] , na an reduksyon asin oksihenasyon naimpluensyaran sa paagi nin[13X] instabilidad kan[13] DHA asin DKG. Kaya, dai nareduse[84] na kumpleto an DHA sa pisiyolohikal na lugar[62] na pH pinaagi[13Y] sa parehas-mole kada litro[60] na mga konsentrasyong NADH tungod[41] sa ekstra na saponipikasyon[46] kan[13] DHA sana[59] . Tunay[67] an pareho para[33] sa mga reduksyon sa paagi nin[13X] mga substansya[12] na naglalaman nin[2X] grupong H–S, asin para[33] kaiyan[63] nadiskubre[86] (kan[2W] awtor) an sarong[4X] hayag na order na reaksyon siring sa saponipikasyon[46] kan[13] DHA. Alagad, an sarong[4X] intermedyang estado[19] , na pagkatapos kun ano[66] nagsunod an tunay[67] na reaksyon kan[13] reduksyon kan[13] DHA, , napapatotuho[85] sagkod[11] kan[13] espektroskopiyang irarom[25] na pula (IP/IR) sa[2Y] panahon nin[13] mga reaksyon sa[2Y] paagi kan[13X] mga grupo nin[13] H–S. Nadiskubre[86] (kan[2W] awtor) an mga klarong[18] irarom[25] na pulang (IP/IR) espektroskopikong pagkakaiba para[33] sa mga reaksyon kan[13] oksihenasyon sa[2Y] pagultanan[43] kan[13] mga (kemikal na) deribatibo na iyo[9] makakaporma[68] o[10] dai makakaporma[68] nin[13] sarong[4X] singsing[20] nin[13] C(6)–O–C(3) .
Revision of NOTA starting later ... (das kann noch sehr lange dauern)
| Nota: Mga nóte: |
Mga sinonimo (dumang[02] término) sa
Bikolnon o Bikolano asin mga típ asin impormasión:
Katumbás o may kaugnayan na mga término: Bikolanische / Bikolano'sche Synonyme (+ Hinweise): | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 00) | pag-Form = Verbalnomen:
(pag)bisíta (pag)bisita (pag)sungkó' (pag)rúkat | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 01) | samuya
sa(a)mo kanamo | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 02) | dumán(g) [= "duman na"]
baráy (na) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 0) | páge (eng.Lehnwort)
dáhon (=!= "Seite", "Blatt" (dts.)) páhina (esp.Lehnwort) pahinang [= "pahina na"] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1) | ini (nomen-postpos.Demonstrativpronomen.)
Regieanweisg.: einpflegen! ... (noch unklar, ob nah [= "dies(er,e,es)"], mittel, fern [= "jen(er,e,es)"] / sg. dual, pl. ?) ... (nun klar: siehe 63[63] ) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 2) | Typ "si"-Marker (siehe[28] ) markiert den Fokus / Topic des Satzes (meist im NOMinativ):
an (ABSolutiv-Artikel vor allgem.Nomen (außer Namen); analog zu "ang" (tl.,ceb.,hil.)) si (ABSolutiv-Artikel nur vor Namen (Mensch/Tier)) si (ABSolutiv-Artikel auch vor allg. Nomen (außer Namen), falls aus dem Kontext bekannt; nur südl. von "Naga City" und östl. davon im sog. "Bikol-Partido"-Gebiet) su (ABSolutiv-Artikel vor allg. Nomen (außer Namen), falls aus dem Kontext bekannt, nur in "Naga City"-Dialekt) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 2W) | Typ "ni"-Marker (siehe[28] ) markiert nie den Fokus / Topic des Satzes (meist als Nominativ übersetzt):
ni (ERGativ-/GENitiv-Artikel nur vor Namen (Mensch/Tier)) nin (ERGativ-/GENitiv-Artikel vor Sachen oder Berufsbezeichnungen (Personen)) kan (ERGativ-/GENitiv-Artikel vor Sachen oder Berufsbezeichnungen (Personen), falls aus dem Kontext bekannt) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 2X) | Typ "ki"-Marker (siehe[28] ) markiert nie den Fokus / Topic des Satzes (meist als Akkusativ übersetzt):
ki (OBLiquus-Artikel nur vor Namen (Mensch/Tier)) nin (OBLiquus-Artikel vor Sachen oder Berufsbezeichnungen (Personen)) kan (OBLiquus-Artikel vor Sachen oder Berufsbezeichnungen (Personen), falls aus dem Kontext bekannt) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 2Y) | Typ "loc"-Marker (siehe[28] ) markiert nur den Ort des Satzes:
ki (LOKativ-Artikel nur vor Namen (Mensch/Tier)) sa (LOKativ-Artikel vor Sachen oder Berufsbezeichnungen (Personen)) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 2Z) | Pers.Pronomen nach Klassen (z.B. 3p.Sg. = "er","sie","es"; "ihn", "ihr" (dts.)):
siya (="si"-Klasse = "si"-Typ; also Topic/Fokus; meist Nominativ) niya (="ni"-Klasse = "ni"-Typ; nie Topic/Fokus; meist Nominativ) saiya (="ki"/"loc"-Klasse = "ki"/"loc"-Typ; meist Akkusativ oder Lokativ) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 3) | botang (= "Teil (eines Ganzen))"
kabtang cabtang [alte Schreibweise 1865] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 4) | ysa (=ZAHLwort =: "ein(er,e,es)" (dts.))
ysà [alte Schreibweise 1865; siehe "usa" (ceb.), "isa" (tl.)] usád [Rinconada Bikol, Albay Bikol] sarò (= "ein(er,e,es) allein" (dts.)) [Zentral-Bikol] saro[5] sado [Rinconada Pandan Bikol] salo [Virac Bikol] sayo [Waray-Sorsogon] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 4X) | sarong [= "saro[4] na"]
ysang [= "ysa[4] na" (bkl.) = "usa ka" (ceb.)] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 5) | Zählvers (1,2,3,4,5,6):
saro, duwa / duha, tolo / tulo, apat, lima, anóm ysa, dua / duha, tolo / tulo, apat, lima, anom uno, dos, tres, kuatro, singko, sais [esp.Lehnworte] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 6) | 106
gatos may anóm sanggatos may anóm siento y sais | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 7) | serye [Sg.,Pl., tl.Lehnwort]
serie [Sg.,esp.Lehnwort] series [Sg.,Pl., eng.Lehnwort] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 8) | kuwadro [ceb.+tl.Lehnwort]
cuadro [alte Schreibweise] kuwadrong [= "kuwadro na"] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 9) | iyo [=bestätigendes "ja"; wird auch als Koppula-"sein" benutzt: "bin, bist, ist, sind, seid" (dts.)]
... | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 10) | Konjunktionen:
asin [="und" (dts.)] o [="oder" (dts.)] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 11) | sagkod (sa) [="zusammen (mit)", "sowie", "bis" (dts.)]
sagcod (sa) [alte Schreibweise] Anm.: "sagkod" erfordert "loc"-Typus | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 11X) | gikan (sa) [="von (her)" (dts.)]
gican (sa) [alte Schreibweise] Anm.: "gikan" erfordert "loc"-Typus | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 11Y) | pasiring (sa) [="nach (hin)" (dts.)] sa
Anm.: "pasiring" erfordert "loc"-Typus | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 12) | substansya
kimikal na substansya | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 13) | kan [=Genitiv-Marker (best.); evtl. analog zum Zählmarker "ka" oder Obliquus-Marker "kang" [OBL.] (ceb.)]
nin [=Genitiv-Marker (unbest.); nicht analog zum Genitiv-Marker "ni" [ERG] (ceb.)] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 13X) | sa[2Y] paagi nin[13] [=(wfw:) "im Weg des(/der)" = "durch", "mittels", "mit Hilfe von/der" (dts.)]
sa paagi kan[13] [Anm.: in Cebuano wird "ni" und "kang" nur für Personen, sonst "sa" für Sachen, benutzt; im Bikol scheint es die Form "sa paagi sa" nicht zu geben, dafür auch "sa paagi kan" (a.Lit.)] sagkod[11] kan[13] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 13Y) | pinaagi (sa) [="durch / mittels" (dts.)]
Anm.: "pinaagi" erfordert "loc"-Typus | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 14) | espektroskopiyang [falls Adjektiv folgt]
espektroskopiya na [falls Relativsatz folgt] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 15) | ispektrum
espektrum | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 16) | kompyuter
komputer | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 17) | duwá(ng) [s.Lit.]
duwa(ng) duha(ng) [s.Lit.] dua(ng) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 18) | klaro(ng) (= "klar", "deutlich" (dts.))
malinawon(g) (??; =?= "friedlich" (dts.); s.Lit.) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 19) | istado
estado | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 20) | singsing
rim [eng.Lehnwort; ="ring" (eng.)] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 21) | igwá siyáng probléma [= "er/sie/es gibt / hat / ist ein Problem", "es ist problematisch" (eng.)]] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 22) | duwang[17] hidrohenong[23] magabat[24] na atomo sagkod sarong[4] oksihenong atomo
2 x magabát[24] na H atomo + 1 x O atomo magabát[24] na H2O magabat[24] na tubig | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 23) | idrohino
hidroheno idroheno | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 24) | (ma-)gabát (??; s.Bsp. unten) [s.Lit.]
(ma-)tabá [= "schwer(er,e,es)" (dts.)] z.Bsp.: "asidong mataba" (bkl.) = "Fettsäure" (dts.) "atomikong gabat" (bkl.) = "Atomgewicht", "Atom-Schwere", "Atom-Masse" (dts.) "atomikong magabat" (bkl.) = "schweres Atom" (dts.) "elementong magaba" (bkl.) = "schweres Element" (dts.) "atomikong bilang" (bkl.) = "atomare (Ordnungs)zahl" (dts.) "diyatomikong" =^= "may duwang atomo" (bkl.) = "2-atomisch", (wfwe:) "haben 2 Atome" =^= "mit 2 Atomen" (dts.) "kulay" (bkl.) = "farbig" (dts.) "mayong kulay" (bkl.) = (wfw:) "haben nicht farbigkeit" =^= "farblos" (dts.) "hugakon" (bkl.) = "flüssig" (dts.) "sa normal na kundisyon" (bkl.) = "im normalen Zustand", "unter Normalbedingung" (dts.) "likidong nitroheno" (bkl.) = "flüssiges Stickstoff" (dts.) "baryente" (bkl.) = "Variante" (dts.) "pirak" (bkl.) = "pilak" (tl.) = "Silber" (dts.) "tanso" (bkl.) = "Kupfer" (dts.) "deoxidation" (eng.) = "deoksidasyon" (bkl., tl.) = "Desoxidation" =^= "Entsauerstoffung", "Sauerstoff-Entzug" (dts.) (durch Zusatzstoffe in der Schmelze für Herstellung einer Legierung) (dts.) "desulfurization" (eng.) = "Entschwefelung" (dts.) "enerhiyang lebel" (bkl.) = "Energieniveau" (dts.) "densidad na ... gramo sa kada litro" (bkl.) = "Dichte von ... Gramm pro Liter" (dts.) "masang numero kan atomo" (bkl.) = "Massenzahl des Atoms" (dts.) "talaang peryodiko" (bkl.) = "Periodensystem" (dts.) "temperatura nin pagkatunaw na ..." (bkl.) = "Schmelztemperatur von ..." (dts.) "temperatura nin pagkalakaga na ..." (bkl.) = "Siedetemperatur von ..." (dts.) "peryodikong tableta" (bkl.) = "Perioden-Tafel" (dts.) "sadiring grabidad" (bkl.) = "eigene Schwerkraft" (dts.) "presyon" (bkl.) = "Druck" (dts.) "natural na satelayt" (bkl.) = "natürlicher Satelit" (dts.) "bulan" (bkl.) = "Mond" (dts.) "sukol" (bkl.) = "Fläche" (dts.) "manlaen-laen" (bkl.) = "Vielzahl" (dts.) "ekstensyon" (bkl.) = "Erweiterung" (dts.) "limitasyon" (bkl.) = "Einschränkung" (dts.) "Pagbabagong pisikal (gikan sa) solido (pasiring sa) likido" = "Pagkatunaw" (bkl.) = "Schmelze", "Phasenübergang fest-flüssig" (dts.) "Pagbabagong pisikal (gikan sa) likido (pasiring sa) solido" = "Pagyelo" (bkl.) = "Frieren", "Phasenübergang flüssig-fest" (dts.) "Pagbabagong pisikal (gikan sa) likido (pasiring sa) gas" = "Pagsangaw" (bkl.) = "Verdampfen", "Phasenübergang flüssig-gasförmig" (dts.) "Pagbabagong pisikal (gikan sa) gas (pasiring sa) likido" = "Kondensasyon" (bkl.) = "Kondensieren", "Phasenübergang gasförmig-flüssig" (dts.) "Pagbabagong pisikal (gikan sa) gas (pasiring sa) plasma" = "Iyonisasyon" (bkl.) = "Ionisation", "Phasenübergang gasförmig-plasmatisch" (dts.) "Pagbabagong pisikal (gikan sa) plasma (pasiring sa) gas" = "Rekombinasyon" (bkl.) = "Rekombination", "Phasenübergang plasmatisch-gasförmig" (dts.) "Pagbabagong pisikal (gikan sa) solido (pasiring sa) gas" = "Sublimasyon" (bkl.) = "Sublimation", "Phasenübergang fest-gasförmig" (dts.) "Pagbabagong pisikal (gikan sa) gas (pasiring sa) solido" = "Deposisyon" (bkl.) = "Resublimation", "Deposition", "Desublimation", "Phasenübergang gasförmig-fest" (dts.) "dae-iyonisado" (bkl.) = "nicht-ionisiert" (dts.) "dae-estable" [esp.entlehnt] (bkl.) = "instabil" (dts.) "kargadong partikulo" (bkl.) = "geladenes Partikel" (dts.) "unanong planeta" (bkl.) = "erster Planet" (dts.) "syantipikong pananaw" (bkl.) = "wissenschaftliche Sicht" (dts.) "historya nin syensia" (bkl.) = "Geschichte der Wissenschaft" (dts.) "espesipikong grabidad" (bkl.) =(wfw:) "spezif.Schwere" = "Dichte", "Masse pro Volumen" (dts.) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 25) | irarom na pula
diit na pula (??) imprapula [=tl.Lehnwort ="infrared" (eng.)] inpra-pula [=tl.Lehnwort ="infrared" (eng.)] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 26) | mùna [="erste" (dts.)]
ngùna [="erste" (dts.)] inaugural | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 27) | resúlta (??) [="Ergebnis(se)" ≠ "Zusammenfassung" (dts.)]
sagkot[11] (??) [im WB.-Nachdruck v.1865 empfohlen] kasagkotan (??) tápos (??) [= Zeremonie 9 Tage nach dem Tod] Sumaryo [s.Lit.(wikipedia); auch im Hiligaynon benutzt] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 28) | Artikel "der/die/das":
Anders als bei den Akkusativsprachen ist im Bikol/Bikolano die Fallunterscheidung. Der Obliquus [="schräger Fall" / "schiefer Kasus"] steht meist für alle Fälle ausser dem Nominativ, welcher dem Direkt-Fall im Tagalog, dem Absolutiv im Cebuano und Hiligaynon und dem Core-Fall im Ilokano entsprechen kann. Dem Ergativ im Cebuano und Hiligaynon kann der Indirekt-Fall im Tagalog zugeordnet werden, aber im Ilokano kann der Core ebenfalls seine Stelle einnehmen. Während in Tagalog, Cebuano und Tagalog der direkt dem Kasus-Marker folgende Marker "mga" den Numerus "Plural" erzeugt, kann der Plural im Ilokano auf zwei Arten erzeugt werden (siehe [ilo.6]). Zu Vergleichszwecken sind vorübergehend die Fall-Artikel für Hiligaynon und Cebuano gelistet. Im Detail:
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 29) | libre(ng)
talingkas (na) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 30) | karbon dioksido
CO2 karbong dioksido | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 31) | rehiyon(g)
lugar (na) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 32) | bond (eng.Lehnwort; = "gebunden", "Bindung" (dts.))
sugpon [="Bindung" (dts.); s.Lit.] bihag (= "gefangen" (dts.)) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 33) | para ("para" erfordert/bedingt "loc."-Typ für das Folgewort; = "für" (dts.) = "alang" (ceb.))
huli (??) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 34) | proporsyonal (erfordert/bedingt "loc."-Typ für das Folgewort, damit es "prop. zu ..." bedeutet)
... | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 35) | banda
hagkos paha (??) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 36) | manga [="some" (??) (eng.) oder Dialekt (siehe "pang") oder seltene, alte Schreibweise (auch im Tagalog "mangá" (s.Lit.)) für:]
mga [=Plural-Marker] dakol pang [= "much more" (eng.) = "viel(e) mehr" (dts.)] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 37) | istandardo(ng)
standard (na) pamantayan(g) pamantayan (na) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 38) | ekstinksyon
kagadanan | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 39) | dipolo (s.Lit.)
diypolo [da "di-" meist das Präfix für "nicht" sein kann; (s.Lit.)] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 40) | na uno man
uman [Kontraktion/Verbalhornung (s.Lit.); zur Zeit (05.2021) hier nicht verwendet] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 41) | tungod (erfordert/bedingt meist (2,44 Mio. Funde) "loc."-Typ für das Folgewort (man findet aber auch "kan" (1.810 Funde) statt "sa"); = "wegen", "aufgrund" (dts.) = "silong" (ceb.))
ingod (erfordert/bedingt meist (441 Funde) "loc."-Typ für das Folgewort (man findet aber auch "kan" (4 Funde); ...) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 42) | dibersong (= "verschieden(er,e,es)", "divers(er,e,es)" (dts.))
sarong bagay (=(wfw:) "ein(et) wenig(es)" = (google:) "etwas" (dts.); s.Lit.) Anm.: angeblich kann man "einige", "etwas", "irgendein(er,e,es)" (dts.), "some", "something", "someone" (eng.) nicht ins Bikol durch eine Vokabel übersetzen | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 43) | sa pagultanan (kan/nin)
Anm.: die Präposition "zwischen" wird durch den Nominalausdruck "in (der) Zwischenheit / (dem) Zwischenraum (von)" ersetzt | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 44) | kaibahan
iba (??) kaiba (??) makaibahan (??) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 45) | minaganang grupo (="funktionelle Gruppe", "Bindungsgruppe" (dts.); s.Lit.)
punksyonal na grupo (="funktionelle Gruppe" (dts.)) sugpong grupo (= "sugpon na grupo") bond na grupo grupong koneksyon na kemikal | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 46) | paggibong sabon (= "Seife-machen", "Seifenherstellung" (dts.))
paggibo nin sabon (= "Seifenherstellung" (dts.)) paggigibong sabon (= "Seifenherstellung" (dts.)) saponipikasyon (= "Verseifung" (dts.)) pagproseso nin mga sabon (= "Seifenverarbeitung" (dts.)) sabonipikasyon (= "Verseifung" (dts.)) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 47) | marahay
mantanos | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 48) | kalibotan
mundo | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 49) | kusog
enerhiya | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 50) | angeblich gibt es keine spezielle Verbform für den Potentialis. Die entsprechende Interpretation würde sich aus dem Kontext ergeben (s.Lit.)
nahimo (??) man findet Niminalform, z.B. (Präsens): "pupuwedeng magbagong-porma" (bkl.) = "kann Form ändern" (dts.) "puwede kang maghanap" (bcl.) = "Sie können (durch)suchen" (dts.) "puéde kang ..." (bcl.) [alte Schreibweise, s.Lit.] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 51) | nadiskobre (s.Lit.)
nadiskubre (s.Lit.) Anm.: ähnliche lautliche Variationen bei anderen ..-disk?bre-..-Formen[73] analog | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 52) | kJ / mol
kilo Joule sa kada mole | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 53) | tolong
tolo[5] na | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 54) | otrong
otro (=esp.Lehnwort) na | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 55) | hasta (esp.Lehnwort erfordert/bedingt "loc."-Typ für das Folgewort; = "bis" (dts.))
hanggang | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 56) | muy[57] stable (=eng.Lehnwort)
muy[57] estable (=esp.Lehnwort) estable-estable(ng)[57] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 57) | "sehr" (dts.) = "trés" (frz.) = "very", "quite" (eng.) [Intensivierung]:
muy [=esp.Lehnwort] ...[=ADJ.] ...[=ADJ.]-...[=ADJ.] "mehr" (dts.) = "plus" (frz.) = "more" (eng.) [=Komparativ]: mas [=esp.Lehnwort] ...[=ADJ.] "sehr" [nach Wirtz-Grammatik], "so" [nach google/wiktionary: =^= "so ähnlich"]: ...[=ADJ.] na gayo ...[=ADJ.] na maráy | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 58) | pag-ikot
spin [eng.Lehnwort] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 59) | sana
lamang [wird gerne postpositional plaziert] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 60) | molar (??)
mole kada litro | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 61) | kabtang 5
kabtang lima kapitulo 5 kapitulo sincó | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 62) | lugar
saklaw | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 63) | Demonstrativpronomen ("klasse" =^= "Typ"; s.Lit.):
kaini ["ni"-+"ki"-Typ; "dies", "hier" (dts.)] kaiyán ["ni"-+"ki"-Typ; "das","dort" (dts.)] kaiyan kaidto ["ni"-Typ(=^= ERG) +"ki"-Typ(=^=OBL); weiter v.Sprecher weg wie "kaiyan" ("jenes dort" =^= "jwd." = "janz weit draussen" (dts.-Berlinerisch))] kaitó ["ni"-+"ki"-Typ; alte Schreibweise, s.Lit.] ini ["si"-Typ(=^=ABS); "hier" (dts.)] iyán ["si"-Typ; "das","dort" (dts.)] itó ["si"-Typ; weiter v.Sprecher weg wie "kaiyan" ("jenes dort" =^= "jwd." = "janz weit draussen" (dts.-Berlinerisch))] aldaw (??) dangan (??; wird bei Wiki mit "und" übersetzt, soll aber Demonstrativpronomen sein ) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 64) | keto [=Affix-Form für "Keton" (dts.)]
karbon-oksiheno na dobleng sugpon | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 65) | enol [=Affix-Form für "Alkenol" (dts.) = "Alken" + "Alkohol"]
... ?? | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 66) | [Subst.] + "kun ano" + [Verbalgruppe] ("kun" steht vor Fragepronomen "ano", falls damit keine Frage eingeleitet wird)
... ?? | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 67) | totoo (="wahr", "richtig", "tatsächlich" (dts.); siehe "katotohanan", "katotoanan" (bkl.) = "Wahrheit" (dts.);s.Lit.)
tunay (="wahr", "echt", "eigentlich" (dts.)) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 68) | Nomen ("(die) Bildung", "(das) Formen" (dts.)):
paghorma (Druckfehler ??) pagporma pagkumi (??) Verb im Potentialis ("kann bilden / formen" (dts.)): makakaporma Verb im Potentialis ("kann Bildung machen" (dts.)): makakapagporma (??; vergl. mit [81]) Verb-Kompositum im Potentialis ("kann machen" + "Bildung" (dts.)): makakahimo nin pagporma | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 69) | siyentipikong pag-aadal
imbestigasyon pagsiyasat | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 70) | dai estable
dae-estable | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 71) | Verb der "..-on"-Klasse, z.B.: "siyasaton" (= "untersuchen" (dts.) entspricht im Tagalog [+OBJ.-Fokus] dem Verb der "..-in"-Klasse, z.B.: "siyasatin")
abgeschlossene ("perfektive" (dts.)/"past"(eng.)) Form ("nakaaging porma" (bkl.)): "siniyasat" Anm.: alternative Verbformen "inanalisar", "ineksaminar" oder "inestudiyar" können zu Fehldeutungen führen, da z.B. im Spanischen/Englischen der Präfix "in-" (lat.) für die Negation "nicht" (dts.) steht inusisa ["usisa" (bkl.) = "ermitteln" (dts.)] ipina-adal ["adal" (bkl.) = "studieren" (dts.)] sinusok ["susok" (bkl.) = "(sich) befassen (mit)", "diskutieren", "(etw.) vorstellen", "(sich) vertiefen", "hineinschauen", "untersuchen" (dts.)] piglinaw (??) ["simpleng porma" (bkl.): "linaw" (bkl.) = "analysieren" (dts.); s.Lit.] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 72) | siring XY
arug (kan, nin, sa, ni, ki) XY [= "like XY" (eng.) = "wie (zum Beispiel) XY" (dts.); s.Lit.] arog (kan, nin, sa, ni, ki) XY árog (kan, nin, sa, ni, ki) XY [s.Lit.] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 73) | nadiskubre [=abgeschlossene Verb-Form von "diskubre"[73X][51] ]
... | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 73X) | ku'á [s.Lit.]
deskúbre [s.Lit.] diskubre [s.Lit.] ísi [s.Lit.] gímaw [s.Lit.] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 74) | atmospera
hangin (??) [="Wind" (s.Lit.)] durós (??) [="Luft" (dts.; s.Lit.) ="Wind" (dts.; s.Lit.)] aire [="Luft" (dts.; s.Lit.) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 75) | nagpapahiling [="presenteng porma" (bcl.) / "Verlaufsform / progressive Form" vom Verb "hiling" = "zeigen" (dts.); s.Lit.]
... | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 76) | pigmundag [="geboren" (dts.; s.Lit.]
namundag [="geboren" (dts.; s.Lit.] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 77) | nagawadan (??) [="lieferte", "erhielt", "bekam (geliefert)" (dts.; s.Lit.]
piggawadan (??) [="wurde ausgezeichnet" (dts.; s.Lit.] ginana (??) [="erhielt" (dts.; s.Lit.] nakaranas (tl.Lehnwort ??) [="erlebte" (dts.; s.Lit.] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 78) | pag-obsérve (esp.Lehnwort) [="Beobachtung" (dts.)]
pagdálan pagmasíd | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 79) | saro pa [= "1 weiteres" (dts.); s.Lit.]
dangan [= "dann" (dts.)] saká ta [s.Lit.] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 80) | adyasent
katabi | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 81) | Potentialis-Synonyme (z.B. für "war fähig zu beobachten/verfolgen" / "konnte beobachten"):
nakahimo masid[81X] ... nakahimo nin pagmasid[81X] ... nakapagmasid[81X] ... Anm.: falsch übersetzt wird: "nakamasid[81X] ..." (vergl. mit [68]) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 81X) | (..)dálan
(..)dalan (..)obserbe (..)observe (..)masid | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 82) | Potentialis-Synonyme (z.B. für "war fähig zu separieren/trennen" / "konnte trennen"):
nakahimo siblag[82X] ... nakahimo nin pagsiblag[82X] ... nakapagsiblag[82X] ... Anm.: falsch übersetzt wird: "nakasuway ..." (vergl. mit [68]) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 82X) | (..)suway
(..)siblag (..)separar | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 83) | Potentialis-Synonyme (z.B. für "ist fähig (zurück) zu verfolgen" / "kann (zurück)verfolgen"):
makahimo sunod ... makahimo nin pagsunod ... makapagsunod ... Anm.: "... iyo pwedeng magsunod ..." [??; ungeprüfte weitere Übersetzungsmöglichkeit] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 84) | Potentialis-Synonyme (z.B. für "kann nur unvollständigreduziert werden"):
dai nareduse[84X] na kompleto ... sana. dai nahihimo nin reduksyon na kumpleto ... sana. dai narereduksyon na kumpleto ... sana. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 84X) | nareduse [=eng.Lehnwort]
nareduce [=eng.Lehnwort] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 85) | napapatotuho
napapatótó'o [Verlaufsform "na-" + dublizierte 1.Silbe "pa-" vom Verb "patótó'o'on" + unterstrichene Verbwurzel; s.Lit.] napapatoto-o | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 86) | nakakua [s.Lit.]
nakaku'á [s.Lit.] nadukay (??) [="erhalten" (dts.); s.Lit.] nadukáy (??) [s.Lit.] nadukayon [="beobchten" (dts.); s.Lit.] nadiskubre (??) [="ermitteln", "finden", "entdecken", "aufdecken" (dts.)] nadiskubrehan (??) [="ermitteln", "finden", "entdecken", "aufdecken" (dts.)] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ... unfertig... / später mehr | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Mga importanteng termino (keywords) : | Detlef, Pagel, Giessen, 1992, DHA, DKG, NADH, pH, pKa, RSE, ESR, aktibasyon, alkaliko, asetil, aseton, asido, askorbiko, banda, bibrasyon, bis, bond, botang, butanal, dehidro, dekomposisyon, deuterasyon, diyketo, diypolo, disertasyon, ebolusyon, ekstinksyón, elektron, elektroniko, enerhiya, enol, espektroskopiko, espektroskopiya, estado, grupo, guloniko, halaga, hidrasyon, hidrolisis, inaugural, instabilidad, integral, intermedya, interpretasyon, irarom na pula, iso, ispektrum, istandardo, kalibrasyon, karboniko, keto, koepisyent, konsentrasyon, kristal, lugar, momento, neutral, okso, oksihenasyon, order, pag-ikot, parametro, pills, pisiyolohikal, pluoresensya, porma, potometríya, produkto, radikal, reaksyon, redoks, reduksyon, redukton, rehiyon, reserba, resonansya, saponipikasyon, singsing, solusyon, sugpon, sukat, sumaryo, tautomerismo, temperatura, titrasyon, titulo, |
|---|